W przepisie art. 763 Kodeksu cywilnego przewidziane jest ustawowe prawo zastawu dla zabezpieczenia roszczenia o wynagrodzenie, o zwrot wydatków i zaliczek udzielonych zleceniodawcy. Roszczenie o wynagrodzenie może przybrać różną postać:
- prowizji,
- prowizji del credere,
- roszczenia o zwrot wydatków, których zwrotu nie może żądać agent,
- zaliczek udzielonych zleceniodawcy przez agenta.
Zabezpieczenie, o którym mowa nie obejmuje natomiast innych roszczeń, które mogą przysługiwać agentowi wobec zleceniodawcy. Chodzi tu np. o roszczenie o naprawienie szkody, czy też o zapłatę świadczenia wyrównawczego.
Ustawowe prawo zastawu obciąża rzeczy oraz papiery wartościowe zleceniodawcy otrzymane w związku z umową agencyjną. Warunkiem jest, aby należały one do zleceniodawcy.
Ustawowe prawo zastawu przysługuje agentowi dopóki rzeczy i papiery wartościowe zleceniodawcy znajdują się w jego posiadaniu bądź też dopóki dzierży je inna osoba w imieniu agenta albo dopóki może nimi rozporządzać za pomocą dokumentów. Przykładem dokumentów, które umożliwiają rozporządzanie rzeczami są tzw. konosamenty, czyli morskie listy przewozowe (świadectwa ładunkowe) potwierdzające odbiór określonego ładunku na statek i zobowiązujące przewoźnika do wydania ładunku w porcie przeznaczenia posiadaczowi konosamentu. Konosamenty wystawia przewoźnik albo w jego imieniu kapitan statku lub inna osoba.