Wypowiedzenie umowy agencyjnej zawartej na czas nieoznaczony
Rozwiązanie umowy agencyjnej za porozumieniem
Umowę agencyjną zawartą na czas nieoznaczony można rozwiązać w każdym czasie za zgodną wolą obu stron. Strony składając takie oświadczenia mogą wskazać termin, z którym nastąpi rozwiązanie umowy.
Terminy wypowiedzenia umowy agencyjnej zawartej na czas nieokreślony
Umowę agencyjną zawartą na czas nieoznaczony można także wypowiedzieć (art. 764.1 § 1 Kodeksu cywilnego). Terminy wypowiedzenia są następujące:
- na miesiąc naprzód w pierwszym roku trwania umowy;
- na 2 miesiące naprzód w drugim roku trwania umowy;
- na 3 miesiące naprzód w trzecim i następnych latach trwania umowy.
Strony nie mogą skracać tych terminów. Mogą jednak je przedłużyć, z tym że termin ustalony dla zleceniodawcy nie może być krótszy niż termin ustalony dla agenta (art. 764.1 § 2 Kodeksu cywilnego). Jeśli strony naruszą tę zasadę i ustalą w umowie dłuższy termin wypowiedzenia tylko dla agenta, to wtedy termin wypowiedzenia dla zleceniodawcy ulega z mocy prawa takiemu samemu przedłużeniu. Tak samo jest w przypadku, gdy strony w umowie wydłużyły terminy wypowiedzenia obu stron, ale termin dla zleceniodawcy byłby krótszy od terminu dla agenta. Wtedy też dochodzi z mocy ustawy do przedłużenia terminu wypowiedzenia dla zleceniodawcy.
Sposób obliczania terminu wypowiedzenia
Termin wypowiedzenia upływa z końcem miesiąca kalendarzowego (z końcem ostatniego dnia miesiąca i to niezależnie od tego ile miesiąc ma dni). Co ważne oświadczenia o wypowiedzeniu nie trzeba składać na koniec miesiąca. Niezależnie od tego w jakim dniu zostanie ono złożone termin wypowiedzenia upływa i tak z końcem wyżej wspomnianego terminu.
Ponadto między dniem złożenia takiego oświadczenia a dniem, w którym upływa termin wypowiedzenia powinien upłynąć pełny okres wypowiedzenia wymagany dla danej umowy agencyjnej. W związku z tym okres wypowiedzenia może zostać wydłużony tylko przez złożenie oświadczenia o wypowiedzeniu wcześniej niż ostatniego dnia miesiąca (np. na początku lub w połowie miesiąca). Strony w umowie mogą jednak postanowić inaczej. Umowa może np. stanowić, że termin wypowiedzenia upływa z końcem jego ostatniego dnia.
Umowy agencyjne zawarte na czas określony przekształcone na czas nieokreślony
Wypowiedzenie, o którym mowa dotyczy również umów agencyjnych, które zawarto na czas oznaczony, ale na podstawie art. 764 Kodeksu cywilnego zostały przekształcone w umowy zawarte na czas nieoznaczony. W takiej sytuacji okres, na jaki umowa została zawarta wlicza się do czasu faktycznego trwania umowy, od którego uzależniony jest termin wypowiedzenia. Natomiast oświadczenie o wypowiedzeniu w takim wypadku może zostać złożone dopiero wtedy, gdy ulegnie ona przekształceniu w umowę zawartą na czas nieoznaczony. Wypowiedzenie dokonane przed tym terminem jest nieważne i nic nie zmienia fakt, że nastąpiło później przekształcenie umowy w zawartą na czas nieoznaczony.
Wypowiedzenie umowy agencyjnej może nastąpić w dowolnej formie. Jeśli natomiast umowa została zawarta w formie pisemnej, to jej wypowiedzenie powinno zostać stwierdzone pismem (art. 77 § 2 Kodeksu cywilnego). Niezachowanie tej formy nie powoduje jednak żadnych negatywnych konsekwencji dla stron. Wypowiedzenie nie musi zawierać uzasadnienia, ale powinno się wskazać jego motywy.
Rozwiązanie umowy agencyjnej następuje z upływem terminu wypowiedzenia. W tym momencie wygasają prawa i obowiązki stron.
Wypowiedzenie umowy najmu na czas oznaczony
Umowę agencyjną zawartą na czas oznaczony także można wypowiedzieć. Nie trzeba w tym przypadku zachowywać terminów wypowiedzenia. Powody wypowiedzenia muszą być jednak następujące:
- niewykonanie obowiązków przez jedną ze stron w całości;
- niewykonanie obowiązków przez jedną ze stron w znacznej części;
- zaistnienie nadzwyczajnych okoliczności.
Przepisy dotyczące umowy agencyjnej nie przewidują żadnej szczególnej formy dla wypowiedzenia, jednak z uwagi na przepis art. 77 § 2 Kodeksu cywilnego wypowiedzenie z reguły następuje w formie pisemnej.
Naruszenie choćby jednego obowiązku uprawnia drugą stronę umowy agencyjnej do jej wypowiedzenia. Przykładem niewykonania obowiązku jest uniemożliwienie realizacji umowy agencyjnej przez likwidację przedstawicielstwa zleceniodawcy. Natomiast nie są okolicznościami uzasadniającymi wypowiedzenie umowy ze skutkiem natychmiastowym zmiany organizacyjne prowadzące do zmniejszenia rentowności zawartej umowy agencyjnej.
Częściowe niewykonanie obowiązków, o którym mowa może polegać na niewykonaniu obowiązków w znaczeniu ilościowym lub w kontekście ich wagi dla stron umowy.
Natomiast nadzwyczajne okoliczności, o których mowa to zdarzenia niezależne od działania zleceniodawcy oraz agenta mające wpływ na treść stosunku zobowiązaniowego (np. strajki, blokady celne itp).
Przy wypowiedzeniu umowy agencyjnej zawartej na czas oznaczony z wyżej podanych przyczyn nie trzeba wskazywać przyczyn, dla których się to uczyniło.